Holokostdan sağ çıxan Lev Zaxaroviç Şvarts 83 yaşında vəfat etdi. Bakı aşkenaz yəhudiləri icması vəfat edənin ailəsi ilə birlikdə dərin kədər keçirir. Ruhu Qan Edendə (Cənnətdə) istirahət etsin! Barux Dayan Emet! (Həqiqət hakimdir!)

TREND agentliyinə verdiyi son müsahibələrdən biri:

Holokost - soyuqqanlılıq, ölüm və əzab nəfəsini daşıyan dəhşətli bir sözdür... Tarixçilərin qiymətləndirmələrinə görə, Holokostun ümumi qurbanlarının sayı altı milyondan çoxdur, nə qədər də qırılmış talelər var...

Bəziləri üçün Holokost təkcə tarixin dəhşətli bir səhifəsi deyil, həm də şəxsi həyatın və talenin bir hissəsidir. 82 yaşlı Lev Zaxaroviç Şvarts da onlardan biri idi. O, 60 ildən çoxdur ki, Azərbaycanda yaşayır, burada ali təhsil alıb, ailə qurub, sevdiyi işlə məşğul olub. Amma uşaqlıq xatirələri - XX əsrin bu dəhşətli faciəsi, onun ailəsinin qurban getdiyi hadisələr, hələ də yaddaşından silinməyib...

Lev Zaxaroviç Şvartsın TREND-ə müsahibəsindən:

"Mən 1941-ci il yanvarın 1-də Ukraynanın Odessa vilayətinin Kodıma qəsəbəsində anadan olmuşam. Ailəmizdə bütün qohumlar Ukraynada yaşayırdı - o vaxtlar orada çoxlu yəhudi yaşayırdı, hətta tam yəhudi kəndləri də var idi..."

"Müharibə başlayanda atamı dərhal orduya çağırdılar. Mən onu heç görməmişəm - o zaman yalnız 6 aylıq uşaq idim (Lev Zaxaroviçin atası sonradan cəbhədə həlak olub)..."

"1942-ci il yanvarın 12-də Kodıma qəsəbəsində yaşayan yəhudilərin hamısını evlərindən çıxarıb şəhərdən kənara - dərələrə apardılar. Biz üçüncü qrupda idik. Əvvəlki iki qrup artıq güllələnmişdi... Dədəm dedi: 'İlk atəşi eşitdiyiniz an yerə yıxılın!' Nəticədə biz də dərəyə yıxıldıq və ölü kimi yatdıq. Gecə boyu xilas olan bir neçə nəfərlə birlikdə dərədən çıxıb qaçdıq..."

"Çeçelnik qəsəbəsində bizi boş at tövləsinə doldurdular. Anam qapıdan çıxmağa cəhd edəndə gözətçi onun üzünə metal çubuqla zərbə endirdi. Amma başqa bir gözətçi ona rəhm gətirib bizi gettoya göndərdi. Biz orada müharibənin sonuna qədər yaşadıq..."

"Müharibədən sonra Kodımaya qayıtdıq. 1962-ci ildə Bakıya köçdük. Burada Azərbaycan Politexnik İnstitutunu bitirdim, ailə qurdum, qızım və nəvələrim burada böyüdülər..."

"Ailəmizin tarixini nəsildən-nəsilə ötürürük. Bu, heç vaxt unudulmamalı və təkrar olunmamalıdır!" - deyə vurğulayırdı Lev Zaxaroviç.

Qeyd: Məqalə Lev Zaxaroviç Şvartsın TREND agentliyinə verdiyi müsahibə əsasında hazırlanmışdır. O, öz həyat yolu ilə nəsillərə həm dəhşətli faciələri, həm də həyata qalib gəlməyin gücünü öyrətdi. Ruhu şad olsun!